Jane Street Scam Saga 2025!
Jane Street Scam Saga 2025 అమెరికాకు చెందిన జేన్ స్ట్రీట్ క్యాపిటల్, ఒక ప్రముఖ క్వాంటిటేటివ్ ట్రేడింగ్ సంస్థ, భారత స్టాక్ మార్కెట్‌లో భారీ కుంభకోణంలో చిక్కుకుంది. సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ) ఈ సంస్థను భారత సెక్యూరిటీస్ మార్కెట్ నుండి నిషేధించి, సుమారు ₹4,843 కోట్ల అక్రమ లాభాలను జప్తు చేసింది. ఈ కుంభకోణం భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ, ముఖ్యంగా డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌పై తీవ్ర ప్రభావం చూపింది.
జేన్ స్ట్రీట్ క్యాపిటల్, అమెరికాకు చెందిన ప్రముఖ క్వాంటిటేటివ్ ట్రేడింగ్ సంస్థ, భారత స్టాక్ మార్కెట్‌లో భారీ కుంభకోణంలో చిక్కుకోవడం ద్వారా ఆర్థిక వ్యవస్థపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపింది. సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ) ఈ సంస్థను మార్కెట్ నుండి నిషేధించి, ₹4,843 కోట్ల అక్రమ లాభాలను జప్తు చేసింది. ఈ కుంభకోణం భారత డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లోని లోపాలను బహిర్గతం చేసింది మరియు రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లపై తీవ్ర ప్రభావం చూపింది. ఈ విశ్లేషణ ఈ కుంభకోణం యొక్క నేపథ్యం, దాని ఆర్థిక ప్రభావం, డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌పై ప్రభావం మరియు భవిష్యత్ నియంత్రణ చర్యలను లోతుగా పరిశీలిస్తుంది.
Best Alternative to Fixed Deposits India?
కుంభకోణం వివరాలు:
జేన్ స్ట్రీట్, బ్యాంక్ నిఫ్టీ మరియు నిఫ్టీ సూచీలను మానిపులేట్ చేస్తూ, జనవరి 2023 నుండి మార్చి 2025 వరకు సుమారు ₹36,500 కోట్ల లాభాలను ఆర్జించిందని సెబీ ఆరోపించింది. ఈ సంస్థ హై-ఫ్రీక్వెన్సీ మరియు అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ వ్యూహాలను ఉపయోగించి, ఎక్స్‌పైరీ రోజులలో బ్యాంక్ నిఫ్టీ స్టాక్‌లను ఉదయం భారీగా కొనుగోలు చేసి సూచీని పెంచి, తర్వాత అదే స్టాక్‌లను విక్రయించి సూచీని పడగొట్టింది. ఈ “పంప్ అండ్ డంప్” వ్యూహం ద్వారా, ఆప్షన్స్ ట్రేడింగ్‌లో భారీ లాభాలను ఆర్జించింది, ఇది రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లకు నష్టాలను మిగిల్చింది.
కుంభకోణం యొక్క నేపథ్యం:
జేన్ స్ట్రీట్, 2000లో స్థాపించబడిన ఒక ప్రొప్రైటరీ ట్రేడింగ్ సంస్థ, హై-ఫ్రీక్వెన్సీ ట్రేడింగ్ (HFT) మరియు అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్‌లో ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ సంస్థ డిసెంబర్ 2020లో భారత మార్కెట్‌లోకి ప్రవేశించి, త్వరగా డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో ఆధిపత్యం సాధించింది. సెబీ ఆరోపణల ప్రకారం, జేన్ స్ట్రీట్ జనవరి 2023 నుండి మార్చి 2025 వరకు ₹43,289 కోట్ల లాభాలను ఆర్జించింది, ఇందులో ₹36,502 కోట్లు నికర లాభంగా ఉంది, వీటిలో ఎక్కువ భాగం బ్యాంక్ నిఫ్టీ ఆప్షన్స్ నుండి వచ్చింది.
మానిపులేషన్ వ్యూహాలు:
జేన్ స్ట్రీట్ రెండు ప్రధాన వ్యూహాలను ఉపయోగించి మార్కెట్‌ను మానిపులేట్ చేసినట్లు సెబీ గుర్తించింది:
- క్వైట్ ఎక్స్‌పైరీ: ఈ వ్యూహంలో, జేన్ స్ట్రీట్ ఆప్షన్స్ ఎక్స్‌పైరీ రోజులలో “అట్-ది-మనీ” ఆప్షన్స్‌ను భారీగా విక్రయించి, వాటి ధరలను తగ్గించింది. అనంతరం, సూచీని ఒక నిర్దిష్ట పరిధిలో నిర్వహించడం ద్వారా ప్రీమియం మొత్తాన్ని సొంతం చేసుకుంది.
- వోలటైల్ ఎక్స్‌పైరీ: ఈ వ్యూహంలో, జేన్ స్ట్రీట్ ఒక వైపు (ఉదాహరణకు, కాల్ ఆప్షన్స్) భారీగా కొనుగోలు చేసి, ఆప్షన్ ధరలను అసాధారణంగా పెంచింది. ఆ తర్వాత, క్యాష్ మార్కెట్‌లో స్టాక్‌లను కొనుగోలు చేసి సూచీని పెంచి, తమ కాల్ ఆప్షన్స్ నుండి భారీ లాభాలను ఆర్జించింది.
ఈ వ్యూహాలు “పంప్ అండ్ డంప్” మరియు “ఎక్స్‌టెండెడ్ మార్కింగ్ ది క్లోజ్” టెక్నిక్‌లను ఉపయోగించి, మార్కెట్ ధరలను కృత్రిమంగా ప్రభావితం చేస్తూ, రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లను నష్టాలకు గురిచేశాయి.
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభావం:
- రిటైల్ ఇన్వెస్టర్ల నష్టాలు: ఈ కుంభకోణం వల్ల రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లు 2024 ఆర్థిక సంవత్సరంలో సుమారు ₹55,000 కోట్ల నష్టాలను చవిచూశారు. జేన్ స్ట్రీట్ ఒక్కటే భారత డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో 40% లాభాలను (₹20,000-₹25,000 కోట్లు) అక్రమంగా ఆర్జించిందని సెబీ నివేదిక వెల్లడించింది. ఇది మార్కెట్‌లో విశ్వాసాన్ని దెబ్బతీసింది.
- మార్కెట్ సమగ్రతపై ప్రశ్నలు: జేన్ స్ట్రీట్ చర్యలు భారత స్టాక్ మార్కెట్ యొక్క పారదర్శకత మరియు నీతిని ప్రశ్నార్థకం చేశాయి. ఈ మానిపులేషన్ వల్ల భారత మార్కెట్లు “సాఫ్ట్ టార్గెట్”గా మారాయని, దేశం యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థకు అవమానకరంగా ఉందని నిపుణులు అభిప్రాయపడ్డారు.
- నియంత్రణ లోపాలు: ఈ కుంభకోణం డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో నియంత్రణ లోపాలను బహిర్గతం చేసింది. స్టాక్ మరియు ఆప్షన్స్ మార్కెట్‌లలో ఏకకాలంలో జరిగే ట్రేడ్‌లను ట్రాక్ చేసే వ్యవస్థలు లేకపోవడం, అలాగే విదేశీ సంస్థల ట్రేడింగ్ నమూనాలపై తగిన పర్యవేక్షణ లేకపోవడం వంటి లోపాలను నిపుణులు ఎత్తి చూపారు.
- ట్యాక్స్ చిక్కులు:”JSI Investments” ద్వారా జేన్ స్ట్రీట్ సింగపూర్‌లోని దాని FPI ఆర్మ్ ద్వారా లాభాలను రూట్‌ చేసి, భారత్‌లో ఇంట్రాడే ట్రేడింగ్‌పై నిషేధాన్ని ఉల్లంఘించినట్లు ఆరోపణలు ఉన్నాయి. దీనిపై భారత ట్యాక్స్ అథారిటీలు జనరల్ యాంటీ-అవాయిడెన్స్ రూల్స్ (GAAR) కింద చర్యలు తీసుకోవచ్చని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌పై ప్రభావం:
భారత్ ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌గా ఉంది, ఏప్రిల్ 2025లో 7.3 బిలియన్ ఈక్విటీ డెరివేటివ్ ట్రేడ్‌లలో 60% భారత్ నుండి జరిగాయి. జేన్ స్ట్రీట్ కుంభకోణం ఈ మార్కెట్‌లోని లోపాలను బహిర్గతం చేసింది.
a. రిటైల్ ఇన్వెస్టర్ల హెచ్చరిక
- నష్టాల గణాంకాలు: సెబీ స్టడీ ప్రకారం, 2022-2024 మధ్య ఈక్విటీ డెరివేటివ్స్‌లో 90% రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లు నష్టపోయారు, మొత్తం ₹1.8 లక్షల కోట్ల నష్టాలతో, 2024లో మాత్రమే ₹61,000 కోట్లు. జేన్ స్ట్రీట్ వంటి అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ సంస్థలు ₹33,000 కోట్ల లాభాలను ఆర్జించాయి.
- వోలటైల్ ఎక్స్‌పైరీ డేస్: జేన్ స్ట్రీట్ యొక్క “వోలటైల్ ఎక్స్‌పైరీ” వ్యూహం ఆప్షన్ ఎక్స్‌పైరీ రోజులలో అసాధారణ ధరల హెచ్చుతగ్గులను సృష్టించింది, ఇది రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లకు నష్టాలను మిగిల్చింది.
b. అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ లోపాలు
- సర్వీలెన్స్ లోపం: జేన్ స్ట్రీట్ యొక్క అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ వ్యూహాలు క్యాష్ మరియు డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లలో ఏకకాలంలో జరిగే ట్రేడ్‌లను ట్రాక్ చేయడంలో సెబీ యొక్క సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్ వైఫల్యాన్ని బహిర్గతం చేశాయి.
- ఇంట్రాడే ట్రేడింగ్: విదేశీ పోర్ట్‌ఫోలియో ఇన్వెస్టర్ల (FPIs)కి ఇంట్రాడే ట్రేడింగ్ నిషేధించబడినప్పటికీ, జేన్ స్ట్రీట్ దాని సింగపూర్ ఆధారిత FPI ఆర్మ్ ద్వారా ఈ నియమాన్ని ఉల్లంఘించింది.
c. మార్కెట్ లిక్విడిటీ
- షార్ట్-టర్మ్ ఇఫెక్ట్: నిపుణుల ప్రకారం, జేన్ స్ట్రీట్ నిషేధం వల్ల మార్కెట్ లిక్విడిటీపై షార్ట్-టర్మ్ ప్రభావం ఉండవచ్చు, కానీ దీర్ఘకాలంలో ఇది మార్కెట్ సమగ్రతను బలోపేతం చేస్తుందని భావిస్తున్నారు.
- గ్లోబల్ ఫర్మ్స్ ఎంట్రీ: సిటాడెల్ సెక్యూరిటీస్, ఒప్టివర్ వంటి ఇతర గ్లోబల్ ట్రేడింగ్ సంస్థలు భారత డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లోకి ప్రవేశిస్తున్నాయి, ఇది లిక్విడిటీని పెంచుతుంది కానీ మానిపులేషన్ రిస్క్‌ను కూడా పెంచుతుంది.
సెబీ చర్యలు & భవిష్యత్ దిశ:
- నిషేధం మరియు జప్తు: జేన్ స్ట్రీట్ మరియు దాని సంబంధిత సంస్థలు (JSI Investments, JSI2 Investments, Jane Street Singapore Pte Ltd, Jane Street Asia Trading) భారత సెక్యూరిటీస్ మార్కెట్‌లో ట్రేడింగ్ చేయకుండా నిషేధించబడ్డాయి. వారి బ్యాంక్ ఖాతాలు ఫ్రీజ్ చేయబడ్డాయి, మరియు ₹4,843 కోట్లు ఎస్క్రో ఖాతాలో జమ చేయాలని ఆదేశించబడింది.
- అలర్ట్ సిస్టమ్స్: సెబీ, స్టాక్ మరియు ఆప్షన్స్ మార్కెట్‌లలో ట్రేడ్‌లను ట్రాక్ చేసే ఆధునిక వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయాలని నిపుణులు సూచించారు. ఎక్స్‌పైరీ రోజులలో ట్రేడింగ్ పరిమితులను విధించడం, అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్‌పై ఎక్కువ పారదర్శకతను తీసుకురావడం వంటి చర్యలు సూచించబడ్డాయి.
- భవిష్యత్ చర్యలు: సెబీ చైర్మన్ తుహిన్ కాంత పాండే, ప్రస్తుత నిబంధనలు మార్కెట్ మానిపులేషన్‌ను అరికట్టడానికి సరిపోతాయని, అయితే మెరుగైన సర్వీలెన్స్ మరియు ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ అవసరమని పేర్కొన్నారు.
సెబీ ఈ కుంభకోణానికి స్పందిస్తూ కఠిన చర్యలు తీసుకుంది మరియు డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టింది.
a. తక్షణ చర్యలు
- నిషేధం మరియు జప్తు: జేన్ స్ట్రీట్ మరియు దాని సంబంధిత సంస్థలను భారత సెక్యూరిటీస్ మార్కెట్ నుండి నిషేధించారు, మరియు ₹4,843 కోట్ల అక్రమ లాభాలను జప్తు చేయడానికి ఆదేశాలు జారీ చేశారు.
- బ్యాంక్ ఖాతాల ఫ్రీజ్: జేన్ స్ట్రీట్ యొక్క బ్యాంక్ ఖాతాలను ఫ్రీజ్ చేయమని బ్యాంకులకు సూచించారు, తద్వారా సెబీ అనుమతి లేకుండా డెబిట్‌లు జరగకుండా చేశారు.
- కొత్త నిబంధనలు: జులై 1, 2025 నుండి, డెరివేటివ్స్‌లో పొజిషన్ లిమిట్స్‌ను ₹1,500 కోట్లకు పరిమితం చేస్తూ కొత్త నియమాలను అమలు చేశారు, ఇది అతిపెద్ద ట్రేడ్‌లను నియంత్రించడానికి ఉద్దేశించబడింది.
b. భవిష్యత్ సంస్కరణలు
- సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్: క్యాష్ మరియు ఆప్షన్స్ మార్కెట్‌లలో ఏకకాలంలో జరిగే ట్రేడ్‌లను ట్రాక్ చేయడానికి అధునాతన సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్ అభివృద్ధి చేయాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
- అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ నియమాలు: అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్‌పై స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలను రూపొందించడం, ఆడిట్ అవసరాలను బలోపేతం చేయడం, మరియు ఇంట్రాడే ట్రేడింగ్ పరిమితులను కఠినం చేయడం వంటి చర్యలు సూచించబడ్డాయి.
- రిటైల్ ఇన్వెస్టర్ రక్షణ: రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లను రక్షించడానికి, కనీస కాంట్రాక్ట్ సైజ్‌ను ₹15 లక్షలకు పెంచడం, వీక్లీ ఎక్స్‌పైరీలను ఒక్కో ఎక్స్ఛేంజ్‌కు ఒక సూచీకి పరిమితం చేయడం, మరియు మార్జిన్ అవసరాలను బలోపేతం చేయడం వంటి చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి.
c. ట్యాక్స్ చర్యలు
- భారత ట్యాక్స్ అథారిటీలు జేన్ స్ట్రీట్ యొక్క సింగపూర్ ఆధారిత FPI ఆర్మ్‌ను GAAR కింద పరిశీలిస్తున్నాయి, ఇది లాభాలను భారత్‌లో ట్యాక్స్ చెల్లించే సంస్థలకు బదిలీ చేయడానికి దారితీయవచ్చు.
భవిష్యత్ దృక్పథం
జేన్ స్ట్రీట్ కుంభకోణం భారత డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో కఠినమైన నియంత్రణల అవసరాన్ని హైలైట్ చేసింది. సెబీ చైర్మన్ తుహిన్ కాంత పాండే ప్రస్తుత నిబంధనలు మానిపులేషన్‌ను అరికట్టడానికి సరిపోతాయని, అయితే మెరుగైన సర్వీలెన్స్ మరియు ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ అవసరమని పేర్కొన్నారు.
a. నియంత్రణ సవాళ్లు
- టెక్నాలజీ ఛాలెంజెస్: అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్‌ను నియంత్రించడానికి అధునాతన టెక్నాలజీ సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్ అవసరం, ఇవి ప్రస్తుతం సెబీ వద్ద అభివృద్ధి దశలో ఉన్నాయి.
- గ్లోబల్ పోటీ: భారత్‌లో డెరివేటివ్స్ మార్కెట్ ఆకర్షణీయంగా ఉండటం వల్ల, సిటాడెల్ సెక్యూరిటీస్, ఒప్టివర్ వంటి ఇతర గ్లోబల్ సంస్థలు మార్కెట్‌లోకి ప్రవేశిస్తున్నాయి. ఇవి కూడా జేన్ స్ట్రీట్ లాంటి మానిపులేటివ్ వ్యూహాలను అవలంబించకుండా నిరోధించడానికి సెబీ తగిన చర్యలు తీసుకోవాలి.
b. రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లకు సలహా
- నిపుణుల సలహా: రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లు మార్కెట్ హైప్‌ను అనుసరించకుండా, సర్టిఫైడ్ ఇన్వెస్ట్‌మెంట్ అడ్వైజర్స్ లేదా మ్యూచువల్ ఫండ్ మేనేజర్స్ సలహాలను తీసుకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
- ఎడ్యుకేషన్: రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లు డెరివేటివ్స్ ట్రేడింగ్ యొక్క రిస్క్‌ల గురించి అవగాహన పెంచుకోవాలి, ఎందుకంటే 90% మంది నష్టపోతున్నారని సెబీ స్టడీ స్పష్టం చేసింది.
జేన్ స్ట్రీట్ కుంభకోణం భారత స్టాక్ మార్కెట్‌లో అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ యొక్క లోపాలను మరియు రిటైల్ ఇన్వెస్టర్ల రక్షణ అవసరాన్ని బహిర్గతం చేసింది. సెబీ యొక్క తాజా చర్యలు మార్కెట్ సమగ్రతను బలోపేతం చేయడానికి ఒక అడుగు అయినప్పటికీ, దీర్ఘకాలిక సంస్కరణలు అవసరం. అధునాతన సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్, కఠినమైన అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్ నియమాలు, మరియు రిటైల్ ఇన్వెస్టర్లకు మెరుగైన రక్షణ ద్వారా, భారత్ తన డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌ను మరింత పారదర్శకంగా మరియు న్యాయబద్ధంగా మార్చగలదు. ఈ ఘటన భవిష్యత్ మానిపులేషన్‌లను నిరోధించడానికి ఒక హెచ్చరికగా పనిచేస్తుంది మరియు భారత మార్కెట్‌ల యొక్క దృఢత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి నియంత్రణ బలోపేతం అవసరమని సూచిస్తుంది. ఈ కుంభకోణం భారత డెరివేటివ్స్ మార్కెట్‌లో కఠినమైన నిబంధనల అవసరాన్ని హైలైట్ చేసింది. సెబీ ఇప్పటికే కొన్ని చర్యలు తీసుకుంది, జులై 1, 2025 నుండి డెరివేటివ్స్‌లో పొజిషన్‌లపై కఠినమైన నియమాలను అమలు చేసింది. అయితే, మార్కెట్ నిపుణులు మరింత బలమైన సర్వీలెన్స్ సిస్టమ్స్ మరియు అల్గారిథమిక్ ట్రేడింగ్‌పై స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలను డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ఈ ఘటన భారత స్టాక్ మార్కెట్‌లో పారదర్శకత మరియు జవాబుదారీతనం యొక్క ప్రాముఖ్యతను గుర్తు చేస్తుంది,
Leave a Reply